MEHMED'İN TERTEMİZ ALNI: AKİF

Yüreği büyük, imanı büyük, davası büyük şairimiz.

İstiklal şairimiz.

Akif'imiz.

Şair değildi, şiirdi.

Mehmed'in tertemiz alnı Akif.

Bir hilal uğruna yaşadı.

Bir hilal uğruna yazdı.

Dilde, duyguda, kahramanlıkta bayrağımızdı.

Bu millete tanınmış bir imtiyazdı.

İstanbul’un Fatih semtinde doğdu. “Temiz Tahir Efendi” diye sayılıp sevilen müderris bir baba ile Buhara soyundan gelen mübarek bir annenin evladıydı.

Fatih’te hem okuluna gitti hem de babasından ve devrinin muteber hocalarından dil ve edebiyat dersleri aldı. Çalışkandı. Baytar mektebinden birincilikle mezun oldu.

Fakat kaderi onu büyük zorluklara hazırlamakla vazifeliydi sanki. Babasını kaybetti. Oturdukları ev bir yangınla kül oldu. Şiir yazmaya bu zorluk günlerinde başladı.

Mehmet Akif, 1893’ten 1913 yılına kadar Anadolu, Rumeli ve Arabistan’da memurluk yaptı.

Teşkilat-ı Mahsusa’da görevliydi. Arapları kışkırtan Lawrence’a karşı dilediği başarıyı sergileyememiş olması onu çok üzmüş, ikinci defa aynı görevi yerine getirirken bu kez büyük bir iman gücüyle başarılı olmuştu.

İman.

Akif tek kelimeden ibaret olsaydı bu kelime iman olurdu.

Bir kelime daha? Ahlak.

Bir kelime daha? Akıl.

Bir kelime daha? Ter.

İttihatçıların meşhur yemin töreninde "Kuran'ın ve aklımın izin vermediği hiçbir karara uymam" diyen adamdı.

Adamdı.

Akif, memuriyetle yazı hayatını birlikte yürüttü. Şiirleri Sırat-ı Müstakim ve Sebilürreşad dergilerinde yayımlandı.

Çanakkale Şehitleri için yazdığı benzersiz destan O'nu İstiklal Marşı'nı yazmaya hazırladı.

İmanın ve ahlakın bu yalçın karakteri için milli mücadele sonrası da bir mücadele devridir.

Mücadele ve sabır.

1925’te Mısır’a gider Akif. Gitmek zorundadır. Mısır'da on yıl kalmış ve Ezher Üniversitesi’nin edebiyat fakültesinde Türkçe müderrisliği yapmıştır.

Parasızdı.

Dünya nimetlerine metelik vermeyen bu dev iradeye dünya da üç kuruşu daima çok gördü.

Özel derslerden biriktirebildiği kuruşlarla Kahire'ye yol parası bulursa eğer, gider Hacı Bekir dükkanında otururdu. Bu dükkan ve kutulardaki yazılar, resimler Türkçeydi, İstanbul'du, vatandı.

Köşeli ve masif ahlakıyla yarışa giren çetrefil imtihanlar, dayanılması zor şartlar dayatarak Akif'le adeta güreşe tutuşmuştu.

Abdülhamid devri de, Cumhuriyet dönemi de bu güreşin sert minderidir.

Mısır’da yedi senesini Kur’an-ı Kerim’in tercümesi için çalışarak geçirdi. Israrlar sonucu kabul ettiği bu görevin altından kalkılamayacak kadar zor olduğunu söyledi ve kendisini mesuliyetten ibra ettirdi.

İstanbul’a döndüğünde İsmet Hanım'la evlendi.

O kadar çok ev değiştirecekti ki bu durumu “İstanbul’da ikamet etmediğim bir semt kalmadı” diye anlatacaktı.

Akif, milli mücadeleyi inançla destekliyordu. Vatan aşkıyla doluydu. Nerede isyan çıksa oraya koşuyor, Batılı zalimlerin dayattığı Sevr anlaşmasının nasıl bir felakete yol açacağını halka anlatıyordu.

Atatürk’ün özel davetiyle Ankara’ya gitmiş ve Birinci Meclis'te Burdur milletvekilliği yapmıştır.

Akif, milli mücadele yıllarında bir süre, Ankarada’ki Taceddin Dergâhı’nda ikamet eder.

İstiklal Marşı'mızı bu mütevazı Ankara evinde yazan şair, kırk bir mısradan meydana gelen bu muhteşem eseri, Safahat’ına almamıştır. Sebebini soranlara şöyle diyecektir: “O artık milletimin malı olmuştur, benim kitaplarım arasında yeri yoktur!”

İstiklal Marşı'nı Safahat’ına almayan Mehmet Akif “Safahat’ımda şiir arıyorsan arama!” der.

Mütevazıdır.

Hayır o bile değil. O bile bir bakıma gururdu Akif için.

Akif gururdan, pislikten iğrendiği kadar belki daha çok iğreniyordu.

Akif, bir inanç ve mücadele adamı olduğu kadar, şairdir.

Cenap Şahabettin’e göre, Mehmet Akif “Yalnız bizim asrımızın değil, hatta tarihimizin en büyük destan şairidir”.

“Hayatta da, sanatta da, Akif, yanlış anlaşılan adamdı”. Mithat Cemal Kuntay, "Üç İstanbul"unda böyle söylüyor.

Gerçekten de hayatı eserinden, yazdıkları yaşadıklarından çok daha zengin bir hayat şairidir Akif.

Yağlı güreşlerde yenilmesi zor bir pehlivandır, boğazı yüzerek karşıdan karşıya geçebilecek kadar iyi bir yüzücüdür, Çatalca'ya kadar yürüyecek bir inat ve idmandır, bir mevzu anlatırken arkadaşı hayretten "Sahi mi?" dedi diye aylarca susacak kadar hayret edilecek bir doğruluktur, neyzendir, Neyzen Tevfik’in yakın dostudur, Fransızların kelime kökeni sorduğu bir Fransızca alimidir, keman virtüözü batılı bir sanatçıyı şaşırtacak kadar klasik batı müziğini bilen bir aydındır, milletvekilidir, istihbaratçıdır, dergicidir ve daima vatanseverdir.

Sofu diye yaftalanan Mehmet Akif, arkadaşı Neyzen Tevfik’e cüppe ve şalvar yerine setre pantolon giydirmiş, arkadaşı bu yüzden okuldan atılmıştır.

Akif’in konuşulmayan, üstü örtülen özelliklerini hatırlatan Mithat Cemal Kuntay, O'nun sanatıyla hayatı arasındaki ayrılmaz sahiciliği şöyle anlatır: “Akif, tamamen eserindedir”.

Safahat, Akif’in ilk şiir kitabının adıdır. Yedi ciltten oluşan bütün şiir kitaplarını bu adla bir araya toplar: Süleymaniye Kürsüsünde, Hakkın Sesleri, Fatih Kürsüsünde, Hatıralar, Asım ve Gölgeler.

Nadanlara şair değildi dedirtecek kadar gözünü kamaştıran Akif, aruzu en ustaca kullanan şairlerimiz arasında yer alır.

Aruzun dar kalıplarına sıkışıp kalmamıştır. Nazmı nesre yaklaştırmak bir ilericilikse, Mehmet Akif, Türk şiirinin en ilerici şairlerinden biridir, bir aşamadır.

Garipçilerden de, Nazım Hikmet’ten de, Tevfik Fikret’ten de önce şiirle düzyazıyı kaynaştırmıştır. "Küfe" şiiri bunun en güzel örneklerinden biridir.

Milletinin derdini kendine dert edinen, toplumcu, idealist bir şairdir Mehmet Akif.

Akif şiirini de hayatı gibi imanıyla kurmuştur.

Hiç aşk şiiri yazmamıştır belki ama vaaz havası taşıyan şiirlerinde bile ince bir lirizmi içten içe hep taşımıştır.

Çanakkale Destanı’nın şairidir Mehmet Akif. Bir iman ve kurtuluş mücadelesini belki de en dokunaklı biçimde kâğıda döken şairimizdir.

Akif’in şiiri çarpıcıdır, isyanı da yansıtır, tevekkülü de.

"Yetmez mi musab olduğumuz bunca devahî

Ağzım kurusun yok musun ey adl-i ilahi?"

Yanlış anlaşılan Akif'in haksızlığa uğradığı mısralardır bunlar. Bir imanın, küçük inançların anlamaya yetmediği bir büyük imanın isyan cümleleridir bunlar. Ancak annesini çok seven, annesine çok güvenen, başkasına sığınmayan bir çocuğun annesine kızan, küsen, böyle içten bir inançla çağıran, yalvaran cümleleridir.

Akif, Arnavutça, Makedonca, Farsça, Arapça, Fransızca bilen Mehmet Akif, çalışkan, bilime değer veren, ilerici bir vatan şairiydi.

"Berlin Hatıraları"nda dile getirdiği izlenimler bunun en açık ispatıdır.

Evet, Avrupalının lüks ve sefahat düşkünlüğüne, maneviyattan yoksun oluşuna rağmen ilmî ve teknik gelişmişliğiyle büyülenmiştir. Kahveleri, caddeleri hayranlıkla anlatır:

"Bu, kahve... Öyle mi? lakin hakikaten hayret!

Feza içinde feza... bir harîm-i nuranur

Ki asuman-ı keriminde bin güneş manzur!"

Onlarda, inanç ve medeniyet kol kola, barış içindedir. Bu durum Akif’in dikkatini çeker:

"Ne çan sadası boğar sanatın teranesini,

Ne susturur medeniyyet bu ahiret sesini"

Avrupa nasıl diye soranlara "Dinleri var işimiz gibi, işleri var dinimiz gibi" diyecektir.

Acımadan Akif'e yobaz diyenlere nisbet, Akif, cehaletin, tembelliğin, haksızlığın ve yolsuzluğun, ahlaksızlığın ve yobazlığın karşısındaydı hep.

İlerlemeden, gelişmeden, milletinin bir bütün olarak uygarlaşmasından yanaydı. Eserlerinde hep bunu işledi.

Devrinin ve kaderinin buhranları ve savaşları içinde yüklendiği ağır sorumluluklara rağmen daima güler yüzlü ve espriliydi.

Pejmürde arkadaşı Neyzen Tevfik elini kurulaması için evi kadar kirli bir havlu uzatınca "Sağol, şimdi yıkadım ellerimi" demişti. Temizlik kumkuması bir şair dostu garsondan su isteyince "Evladım, suyu yıka da getir" diye uyarmıştı. "Siz baytardınız değil mi?" diye güya kendisini aşağılamaya kalkan bir hadsize de "Evet. Bir yeriniz mi ağrıyor?" diyerek haddini bildirmişti.

Ortaokul yıllarında bir arkadaşıyla "Kim önce ölürse kalan diğerinin de çocuklarına da baksın" diye sözleştikleri için, bu çocukluk sözünü tutan Akif'in geçim derdi içindeyken arkadaşının çocuklarını da evine alıp baktığını söylemiş miydim?

İstiklal Marşı'nı, evet Akif yazdı.

Denebilir ki İstiklal Marşı kendini Akif'e yazdırmıştır.

Bu büyük milletin var oluş şiiri kendini yazdırabileceği daha temiz birini bulabilir miydi?

İstanbul'a dönünce bir süre Beyoğlu’ndaki Mısır Apartımanı’nda ve Said Halim Paşa’nın köşkünde kaldı.

Nihayet acı son yaklaştı ve Mısır’daki vatan hasreti günlerinde baş gösteren siroz hastalığı Akif’in vücudunu günden güne sardı. Tedavisine başlandı fakat iyice zayıflamış, çökmüştü. Büyük Akif, dev Akif günden güne eriyor, tükeniyordu.

Sağlıklı günlerinden birinde Halit Ziya Uşaklıgil ve diğer mühim zevatla aynı masadayken, içki içebilmek için Akif'ten müsaade isteyen ve "Bana teklif etmeyiniz de siz bildiğiniz gibi yapınız" cevabını alan Şair-i Azam Abdülhak Hâmid bu hastalık zamanında Mısır Apartımanı'na gelir. Çok yaşlıdır. Merdivenler bitmek bilmez. Bir kat kala yardımcısını gönderir. "Abdülhak Hâmid bey ellerinizden öpmek için geldi. Daha fazla çıkamadı. Affınıza sığınıyor." Akif hasta yatağında zor doğrulur. "Aman efendim af ne demek? Ne zahmet buyurdular. Ne büyük şeref. Elimizden öpmek mi? Estağfirullah. Biz O'nun ayaklarından öperiz."

Başka ziyaretçileri de vardır. Akif "Beni seviyorlarmış" diye çocuk gibi sevinir.

Safahat’ının yeni harflerle yayımlandığını göremeden vefat eder Mehmet Akif. Yıl, 1936’dır.

Hiçbir resmi görevli katılmaz cenaze törenine. Milletinin istiklal haykırışının şiirini sahipsiz bırakmayan Akif'in, devrin hükumetinin sahipsiz bıraktığı cenazesine üniversite talebeleri sahip çıkar. Devletinin sırtını döndüğü şair milletinin omuzlarındadır. Hakettiği yerdedir. Asım'ın neslinin omuzlarındadır. Fatih kürsüsünde, Süleymaniye kürsüsünde.

İstiklal Şairi Mehmet Akif'in gömelim gel seni tarihe desek sığmayacak mevcudiyeti Edirnekapı şehitliğine hilaller gibi göğe bakan parmaklar ucunda taşındı ve ebediyete emanet edildi.

Mehmed'in tertemiz alnı Akif.

Milletin alınyazısı Akif.

Mehmed Akif.

Tertemiz alnından öpmek üzere İstiklal Şairi Mehmet Akif'ini bekleyen Peygamber ağuşunu açmış duruyordu.

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Cihat Zafer - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak NetGaste Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan NetGaste hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler NetGaste editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı NetGaste değil haberi geçen ajanstır.

01

Bayram Akyüz - Bu yazınızı atlamışım çok güzel bir yazı. Akif'e çok yakıştı. Makamı cennet olsun... Yüreğinize sağlık Cihat Bey...

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 12 Mart 19:45