Herkesin merak ettiği oy dağılımı nasıl olacak?

24 Haziran’daki parlamento seçiminde ilk kez işleyecek olan ittifak sisteminde kazanan milletvekillerinin sayısı nasıl hesaplanacak?

24 Haziran 2018 Pazar günü yapılacak seçimlere siyasi partiler ittifak olarak seçimlere gireceği için, aynı ittifak içindekiler dahil hangi partinin kaç milletvekili alacağının hesabı da birkaç aşama halinde belirlenecek.

İşte oyların Türkiye geneli ve Sakarya’da, hangi esas ve usüllere göre, nasıl sayılacağı ve partilerin kaç milletvekili alacağının nasıl hesaplanacağının ile ilgili soruların cevapları:

Önce oylar sayılacak, sonra milletvekilliği dağılımı yapılcak

Milletvekili sayısının belirlenmesinin öncesinde oyların sayımı aşaması var. Oyların sayımı aşamasında ilk adım her bir sandıktaki oy tasnifi.

Sonrasında da ilçe ve il seçim kurullarında da yapılacaklar var. İlçe seçim kurullarında ittifak partilerinin, ittifakın ortak oylarından aldığı paylar, il seçim kurulundaki aşamada ise yurt dışı oylardan her bir partiye gelen pay ilave edilecek.

İlk aşama sandık kurulu

Oy kullanma işleminin sona ermesinin ardından sandıklar açılacak ve oy sayımı başlayacak.

Tasnif aşamasında;

"Cumhur İttifakı",

"Millet İttifakı",

Partiler ve bağımsız adayların yanında her biri için açılan ayrı sütunlara yazılacak.

İlçe seçim kurulları da sandık tutanaklarını birleştirecek

Buna göre;

1) siyasi partiler ile

2) bağımsız adayların her birinin aldıkları oy sayısını ve

3) ittifakların ortak oy sayısı ile

4) ortak oylardan gelen payı tespit ederek tutanağa geçirecek.

İttifak partilerinin oylarının hesaplanışı nasıl?

İttifak partileri için kullanılan oylar, ittifaktaki her bir partinin kendi oyu ile ittifakın ortak oylarından oluşacak.

İttifakın ortak oyları ise şu anlama geliyor;

Oy pusulasındaki "ittifak alanı"nda bulunan partilerden birine değil de bu alana basılan oylar geçerli sayılıyor ve ittifakın ortak oyları hanesine yazılıyor.

Bu ortak oylardan ise, ittifak partilerine yasada belirtilen yönteme göre hesaplanan bir pay düşüyor.

İttifaktaki partilerin, ittifakın ortak oylarından aldığı pay ise ilçe seçim kurullarında sandık tutanaklarının birleştirilmesi sırasında hesaplanarak, partilerin kendi oylarına ekleme yapılacak.

İttifak ortak oyları partiler arasında nasıl dağılacak?

İttifaktaki partilerin, ittifakın ortak oylarından alacağı oy şu şekilde hesaplanacak:

Önce ittifaktaki partinin tek başına aldığı oy, ittifak partilerinin toplam oyuna bölünüyor.

Daha sonra elde edilen katsayı ittifakın ortak oyu ile çarpılıyor.

Çıkan miktar ise o partinin, ittifakın ortak oylarından alacağı payı gösteriyor.

İlçe seçim kurulu, sonuçları bu payları ekleyerek il seçim kuruluna bildiriyor.

Ayrıca,

İl seçim kurulunda ise yurt dışında ve gümrük kapılarında kullanılan oyların toplamından o ilde partilerin payına düşen miktar ekleniyor.

İl seçim kurulu, ilçe seçim kurullarından gelen sonuçları, o ile gelen yurt dışı ve gümrük kapıları oylarıyla birleştirerek sonuca ulaşılmış oluyor.

Oy sayımı tamamlandı.

Şimdi ittifak dahilindeki ve haricindeki her bir parti ile bağımsız adayların o seçim çevresindeki toplam oy sayıları artık ortaya çıktı.

Peki, milletvekilliklerinin dağılımı nasıl hesaplanacak?

Bu sorunun cevabı şöyle;

Milletvekili sayısı nasıl belirlenecek?

Her bir partinin ve adayın aldığı toplam oy önce 1'e, sonra 2'ye, 3'e, 4'e, 5'e ve bu şekilde devam ederek bölünecek.

Oyların bölme işleminden elde edilen sayılar da o parti ve adayların karşısındaki sütunlara yazılıyor.

Sonrasında ise bölme işleminden elde edilen bu sayıların en büyükten küçüğe doğru sıralarsanız, o seçim çevresinin milletvekili sayısını karşılayacak şekilde en yüksek sayı dilimlerine sahip parti ve adaylar seçilmiş sayılıyor.

Partilerin ve ittifakların milletvekili çıkarabilmesi için yüzde 10'luk ülke barajını geçmiş olması gerekiyor.

Örnek vererek detaylandıralım:

Diyelim ki, 3 milletvekili çıkaracak bir X seçim çevresinde seçime giren A Partisi 258.000, B Partisi 167.000, C Partisi 52.000 oy aldığını düşünelim.

(Ve bu 3 partinin de ülke barajını geçtiğini varsayıyoruz)

Her bir partinin oyları 1'e, 2'ye, 3'e, 4'e, 5'e ve devamla bölünecek.

Yani,

A Partisi için: 258.000, 129.000, 86.000, 64.500, 51.600...

B Partisi için: 167.000, 83.500, 55.666, 41.750, 33.400...

C Partisi için: 52.000, 26.000, 17.333, 13000, 10.400... sayıları elde edilmiş olur. Varsaydığımız X seçim çevresinin 3 milletvekili bulunduğunu belirtmiştik.

Elde edilen bu sayıları büyükten küçüğe sıraladığımızda en yüksek üç rakamın (milletvekili sayısı bu olduğu için)

A partisinin sütunundaki "258.000"in birinci sırada,

B partisinin sütunundaki "167.000"in ikinci sırada ve yine A partisinin sütunundaki "129.000"in üçüncü sırada olduğu görürüz.

Bu durumda X seçim çevresindeki 3 milletvekilinin 2'sini A partisi, 1'ini de B partisi kazanmış olacak.

İttifaklar ve partiler arasındaki dağılım nasıl olacak?

Burada da, milletvekillikleri ilk aşamada ittifaklar ile diğer partiler ve milletvekilleri arasında, yukarıda anlatılan sistemle dağılım yapılacak.

Böylece bir seçim çevresinde hangi partinin ve hangi ittifakın ve hangi bağımsız adayın aldığı milletvekili belirlenmiş olacak.

Milletvekillikleri ittifak partileri arasındaki dağılım nasıl olacak?

İkinci aşamada ise ittifakı elde ettiği milletvekili sayısının ittifak partileri arasında bölüşümü gerçekleştiriliyor.

İttifaktaki her bir partinin, ittifak ortak oylarından aldıkları paylarının da dahil edildiği toplam oyları, 1'e, 2'ye, 3'e, 4'e, 5'e artarak bölünüyor.

Ardından büyükten küçüğe doğru sıralanan bu rakamlara göre, ittifakın elde ettiği milletvekillikleri partiler arasında dağıtılıyor.

23 Haz 2018 - 08:25 - Gündem



göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak NetGaste Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan NetGaste hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler NetGaste editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı NetGaste değil haberi geçen ajanstır.