Hangi CUMHURİYET ?

Cumhuriyet, devlet kural ve kurumlarının oluşum ve işleyişinde vatandaş veya halkın egemenliğini esas alan; bu egemenliği doğrudan referandum veya dolaylı olarak seçtikleri aracılığı ile kullanan “ÇOĞUNLUKÇU” devlet sistemidir.

Cumhuriyetin; demokratik cumhuriyet, sosyalist halk cumhuriyeti, İslam cumhuriyeti, oligarşik cumhuriyet, muz cumhuriyeti vb. çeşitleri var...

Demokrasi ise “ÇOĞULCU” bir yönetim daha doğrusu yönetişim sistemidir. İktidar, çoğunluğun seçimi ile oluşur; fakat azınlığın hakları ve talepleri de her zaman dikkate alınır.

Her cumhuriyet, demokratik değildir ve olmak zorunda da değildir. Suriye ve Irak cumhuriyettir; fakat buralarda demokrasi yoktur.

Her demokrasi de cumhuriyet olmak zorunda değildir. Örnek olarak Norveç ve İngiltere demokrasinin uygulandığı monarşilerdir.

Demokratik cumhuriyet, halkın seçimden seçime göstermelik seçme hakkına sahip olması değildir...

Demokratik cumhuriyet, cumhurun her an seçtiklerini denetleyebilmesi, eleştirebilmesi ve gerektiğinde değişikliğe zorlayabilmesidir...

Demokratik cumhuriyet, cumhurun sivil veya askeri darbelere karşı seçtiklerine sahip çıkabilmesidir...

Cumhuriyete dayalı demokrasinin yani çoğunluğa dayalı; fakat çoğulcu yönetim anlayışının hakim olabilmesi için olmazsa olmaz şart, kuvvetler ayrılığının etkin olmasıdır. Bu olmadığı taktirde sistem, kuvvetler birliğine yani kuvvetlerin tek elde toplanmasına ve sonuçta otoriterliğe dönüşür.

Bizim Gibi Araftakilerin Durumu

Araftakiler (arada olanlar), Türkiye gibi yüzyıllardır sistemini kurmayı bırakın henüz sistemini seçememiş devletler için uygun bir tanımdır.

Türkiye cumhuriyetinde; istisnasız olarak kendini güçlü hisseden tüm seçilmiş liderler, sonradan otoriterleşme eğilimine girmiştir.

Ülkemizde siyasi partilerde parti içi demokratik bir cumhuriyet uygulaması olmadığından, genel devlet yapılanması “kısmi bir cumhuriyete ve çoğulculuğu esas almayan “sözde bir demokrasiye” dönüşmüştür.

Milletvekili ve yerel yönetim adaylarının parti liderleri tarafından belirlenmesi yani vatandaş, liderin seçtiğini seçsin veya onaylasın demek, cumhuriyete ne kadar uygun olabilir? Olsa olsa otoriter bir cumhuriyet olur.

Ülkemizde uzun yıllardan beri bu şekilde liderin ve yakınındakilerin belirlediği ve lidere bağımlı bir “vekil kitlesi”, yasama ve yürütme meclisini oluşturmaktadır.

Bu mecliste bir partinin çoğunluğu varsa yürütmenin isteğine uygun hukuka uygunluğu önemsenmeyen “torba torba” yasalar çıkarılabilir. Bu yasalarla hukuka uygunluğu denetlenmeyen mahkemeler oluşturulabilir. Sonuç olarak denetimi ve dengelenmesi zor; “yasama, yürütme ve yargı” kuvvetlerinin bir elde toplanması yani kuvvetler birliği oluşur.

Mecliste bir parti, tek başına gerekli çoğunluğu sağlayamadığında ise koalisyon kültürü gelişmediğinden, farklı kaotik durumlar ortaya çıkmaktadır.

Cumhuriyet, teoride tartışmasız olarak ideal bir sistem olmasına rağmen uygulamada önemli açmazlara ve giderilmesi gereken noksanlıklara sahiptir...

Bizim aşağıdaki sorulara yanıtlar bulmamız gerekmektedir...

Cumhuriyet, yani cumhur/halk/vatandaş çoğunluğunun seçimine dayalı devlet/yönetim sisteminin zayıf tarafları nelerdir ve nasıl giderilir?

Cumhurun çoğu ahlaksız ise ahlaksızlığın serbest olmasını ve ahlaksız idareciler seçmek istiyorsa ne olur?

Çoğunluk uyuşturucu kullanıyor ve uyuşturucu kullanımının serbest olmasını istiyorsa ne olur?

Çoğunluk diktatör seçerse ne olur? Örnek; Hitler, Mussolini, Esad, Kaddafi, Saddam vb....

Ülkemizde cumhuriyet; anlaşılamamış, hazmedilememiş, benimsenememiş, kurumsallaşamamış ve uygulanamamış olmasına rağmen, güzel günlerin geleceği umuduyla herkesin Cumhuriyet Bayramı’nı tebrik ediyorum...

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Yavuz Soydan - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak NetGaste Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan NetGaste hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler NetGaste editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı NetGaste değil haberi geçen ajanstır.